To dawny Młyn z XIII, niegdyś największy zakład przemysłowy nad Potokiem Oliwskim, który w XVI wieku wchodził w skład wielkiej majętności. W 1597 roku odkupił go od Johanna Klinghammera opat Dawid Konarski i przekazał go konwentowi, aby zwiększyć jego dochody.

Zmieniali się jego dzierżawcy i właściciele, a jeden z nich Daniel Mągłowski uporczywie procesował się z władzami pruskimi w latach 30. XIX wieku, gdy pozbawiono go praw nadanych jeszcze przez cystersów. Wówczas zakład ten produkował około 1 340 funtów okrętowych (1 funt okrętowy = 139 kg) żelaza.
     Zakład nie doznał większych szkód w czasie działań wojennych w 1945 roku, po czym przejęła go spółdzielnia "Żeliwiak", która go użytkowała przez dwa lata i ze względu na nierentowność produkcji porzuciła. Jedyny w północnej Polsce tego rodzaju zabytek przemysłowy ulegał stopniowej dewastacji. Po interwencjach miłośników zabytków, w 1957 roku młyn przejęło Muzeum Techniki NOT w Warszawie. Po zabezpieczeniu zrujnowanego budynku i zachowanych urządzeń, odnalezieniu dokumentacji i opracowaniu założeń technicznych, odnowiony obiekt zamieniono na muzealny, otwarty dla publiczności 17 czerwca 1978 roku.
     Nie ma tu produkcji , demonstruje się tylko pracę zakładu i wybija się okolicznościowe pamiątki z metalu dla zwiedzających. Mogą oni zobaczyć jego wyposażenie, typowe dla okresu renesansu, na które składają się trzy koła wodne, dwa masywne wały dębowe, młoty, piec grzewczy, wielkie nożyce do cięcia żelaza itp.
Obok młyna zachowały się w swym dawnym kształcie: dwa upusty, tama i "wielki staw kuźniczy". Do Młyna XIII (ul. Bytowska 1) należały jeszcze dwa niezależne warsztaty położone nad potokiem, połączone szerokim zadaszeniem.

Tekst pochodzi z www.gdansk.pl